"De Weimarrepubliek was een culturele smeltkroes" | #1655 met Hanco Jürgens

2024-07-27に共有
Jelle van Baardewijk in gesprek met historicus Hanco Jürgens (UvA/Duitsland Instituut) over Duitsland en het boek 'Het weimar-experiment' van de recent overleden hoogleraar Moderne Duitse Geschiedenis Frits Boterman

Bronnen en links bij deze uitzending:

- De website van Home Academy: www.home-academy.nl/
- De website van Hanco Jürgens: duitslandinstituut.nl/medewerker/5/hanco-jurgens
- Jelle in gesprek met Frits Boterman over het interbellum:    • In memoriam Frits Boterman. Gesprek o...  
- Bestel hier 'Het Weimar-experiment' van Frits Boterman: www.walburgpers.nl/nl/book/9789464563795/het-weima…
- Bestel hier Botermans 'Cultuur als macht': www.singeluitgeverijen.nl/de-arbeiderspers/boek/cu…
- Bestel hier Botermans Spengler-biografie: www.boom.nl/auteur/110-2807_Boterman/100-7373_Oswa…
- Over Richard David Precht (Duitstalig): de.wikipedia.org/wiki/Richard_David_Precht
- Jelle in gesprek met Patrick Dassen over de Weimarrepubliek:    • #820: De Weimarrepubliek: chaos, crea...  
- Bestel hier 'De weimarrepubliek' van Patrick Dassen: www.vanoorschot.nl/oorshop/de-weimarrepubliek/
- Jelle in gesprek met Raisa Blommestijn over de Weimarrepubliek:    • #845: Kloof tussen burger en politiek...  
- Bestel hier de handelseditie van Blommestijns proefschrift: uitgeverijprometheus.nl/boeken/spook-van-weimar-pa…
- Paper van Jelle over Spengler en het Rijnlands model: www.hogeschoolrotterdam.nl/onderzoek/projecten-en-…
--

Steun De Nieuwe Wereld. Word patroon op petjeaf.com/denieuwewereld of doneer op NL61 RABO 0357 5828 61 t.n.v. Stichting De Nieuwe Wereld.

Alvast bedankt.

--

0:00 Introductie
03:25 Jürgens onderzoek: modernisering van Duitsland
17:00 De EU: leven we in revolutionaire tijden?
23:51 Duitslands verhouding tot de EU
28:21 Over het beleid van Helmut Kohl en Angela Merkel
31:30 Centrale idee van 'Het Weimar-experiment'
36:24 Over Gustav Stresemann
39:03 Hitler als product van de Weimarcultuur
41:02 Politieke gevolgen van nieuwe technologieën
45:23 Politieke verhoudingen binnen de Weimarrepubliek
51:21 Parallellen met het heden
53:19 Invloed van andere culturen op de Weimarrepubliek
1:01:57 Angelsaksisch en Rijnlands model
1:06:31 In memoriam Frits Boterman
1:10:20 Afsluiting

--

De Nieuwe Wereld TV is een platform dat mensen uit verschillende disciplines bij elkaar brengt om na te denken over grote veranderingen die op komst zijn door een combinatie van snelle technologische ontwikkelingen en globalisering. Het is een initiatief van filosoof Ad Verbrugge in samenwerking met anchors Jelle van Baardewijk en Marlies Dekkers.

De Nieuwe Wereld TV wordt gemaakt in samenwerking met de Filosofische School Nederland.

Onze website: denieuwewereld.tv/

DNW heeft ook een Substack. Meld je hier aan: denieuwewereld.substack.com/

コメント (21)
  • Interessant onderwerp en bijzonder levendig gesprek…snel en soepel….never a dull moment…dank!
  • @MarkG_14
    Ga nu beginnen, maar heb er ongelooflijk veel zin in. Interessant onderwerp. Hier kom je voor naar DNW!
  • @mh60648
    Het lijkt me een vergissing om de val van de muur toe te schrijven aan de modernisering. Wie het oostblok-communisme in zijn algemeenheid bekijkt, kan zien dat het op essentiële punten niet aansluit bij hoe de mens in elkaar zit. Het was dus een voorspelbaar intern proces waardoor de muur viel, en dat bepaalde externe invloeden dit proces hetzij versneld of vertraagd zouden hebben, betekent niet dat ze ook de eigenlijke oorzaak zijn voor de absoluut onvermijdelijke ineenstorting. De drie-eenheid 'liberté, egalité, fraternité' duidt op de noodzaak van het aansluiten van de indeling van de samenleving op hoe de mens werkelijk in elkaar zit. In het communisme werd de 'egalité' op het economische toegepast, terwijl dat over de gelijk(waardig)heid voor de wet gaat. De 'fraternité' werd afgedwongen via de wetgeving, propaganda en een angstklimaat vanuit de geheime diensten, en hij gold natuurlijk niet voor de hogere partijleden. De 'fraternité' zou echter moeten gaan over het (uit vrije wil) broederlijk samenwerken in de econonomie (iets waar we in het westen overigens ook nog lang niet voldoende van begrijpen).  Door deze opzet ontbrak uiteraard de 'liberté', die feitelijk de belangrijkste motivatie voor de samenleving en de economie is. Als de vrijheid ontbreekt, dan kan deze tijdelijk worden vervangen door economische veiligheid en gemak, het 'brood en spelen' waar we ons in het westen vooral op richten, maar ook hier zullen we uiteindelijk tegen (de val van) een muur aanlopen, namelijk dat onder deze omstandigheden de vrijheid ook niet te handhaven zal blijken. Kortom, het kapitalistische westen vaart uiteindelijk ook haar eigen ondergang tegemoet, en ook daar is in principe geen externe oorzaak voor nodig.  In het kapitalisme is de vrijheid gericht geweest op de economie, en is de broederlijke samenwerking grotendeels verdreven naar niet op de economie gerichte initiatieven. De wetgeving heeft lange tijd de ware aard van het kapitalisme kunnen afremmen en bijsturen, maar sinds de globalisering ontbreekt het de wetgeving aan macht en kracht om dit effectief te blijven doen. De economie vreet daarom al decennialang aan de macht van soevereine staten, en velen zijn intussen al opgenomen in de malle molen van het kapitalisme.  Veel overheden zijn dus in essentie een extensie van het kapitalisme geworden met nog slechts een schijn van soevereiniteit. Wie wil weten waar dat toe zou kunnen leiden, zou bijvoorbeeld kunnen kijken naar hoe Elon Musk Twitter op dit moment inzet, zogenaamd voor vrijheid van meningsuiting, maar in werkelijkheid om zijn mening en andere meningen die hem aanstaan te promoten. Iets vergelijkbaars gebeurt al heel lang in de VS tot op regeringsniveau, maar het wordt ook steeds meer zichtbaar in Europa. Dat is voor velen moeilijk voor te stellen, omdat men zich de dingen veel te simpel voorstelt, maar overheden staan heel vaak onder invloed van het kapitalisme zonder dat men zich dat bewust is. Het gaat dus bijvoorbeeld in Nederland maar zelden over bewuste corruptie.
  • Personeelstekorten? Meer dan 1 miljoen mensen zitten papier te verplaatsten bij de roverheid, en dan hebben we het nog niet eens gehad over alle mensen die indirect voor de roverheid papier verplaatsen.
  • @TIJDVOLK
    (quote van een Georgier) Het communisme is gevallen door de videorecorder. Door de videorecorder konden we westerse films zien. In amerikaanse films ging de koelkast deur open en de koelkast was vol met lekkers. Dit was voor ons onvoorstelbaar en wilden we ook.
  • @N3mdraz
    Personeelstekorten of kunnen simpele banen met 1 inkomen geen gezin meer onderhouden?
  • Dank! Interessante discussie! Zeevarende volkeren tegenover de landvolkeren? Duitsland is in dat opzicht een grensgebied, geen volledig traditionele continentale macht maar duidelijk meer dan Engeland. Ik wil nog meer van het boek horen, want ik kom niet aan lezen toe, veel te druk met DNW luisteren...
  • @Theosax1
    Bedankt weer voor zo'n interessant gesprek.🙂
  • Dit is de dynamiek in een gesprek die velen van ons zoeken en soms vinden bij DNW. Van dit gesprek heb ik van de eerste tot de laatste minuut genoten. Veel dank.
  • Goed punt van Jelle aan het eind over de bezuinigingen op de universiteiten en boeken schrijven die opnieuw kijken naar de geschiedenis ipv papers publiceren met peerreview {wat volledig aan het vastlopen is}.
  • De Oost-Duitsers konden niet naar het Westen reizen terwijl de West-Duitsers wel naar hun familie in Oost-Duitsland konden gaan.
  • 59:00 "Als ze de Engelse taal beter buiten de deur hadden gehouden...". Dat voelt als een pennestreek als je beseft hoeveel en hoe lang Duitse TV alle Engelstalige producties in Duits heeft nagesynchroniseerd.
  • Geweldig die gesprekken over Duitsland, kunnen jullie dat ook wat meer gericht op Frankrijk doen?
  • Wil Jelle wel op een rijtje zetten hoe multicultureel onze samenleving is samengesteld en hoe de wederzijdse afhankelijkheid van ons mensen werkelijk in elkaar zit?